Vera Klemenčič Strbac

DIJABETES I DEPRESIJA

13/12/2022

Depresija je poremećaj raspoloženja koji ujedinjuje nekoliko simptoma koji menjaju funkciju pojedinca“, je jedna od definicija ove bolesti.

Kriteriji za dijagnostiku depresivnog poremećaja, sastoje se od osnovnog simptoma – smanjenog/razdražljivog raspoloženja ili smanjenog interesiranja/zadovoljstva (anhedonija) – ili oboje, i najmanje četiri od sledećih simptoma: osećanje krivice ili bezvrijednost, umor ili gubitak energije, problemi sa koncentracijom, samoubilačke misli ili misli o smrti, smanjenje ili povećanje tjelesne mase, psihomotorna retardacija ili aktivacija , hipersomnija ili nesanica (promena u snu) u trajanju od najmanje 2 tjedna. Depresija se može desiti jednom, može se ponavljati i može biti kronična. Može biti blaga, umjerena ili teška, sa ili bez psihotičnih karakteristika.

Imaju li dijabetičari veće šanse za oboljeti od depresije?

Pojava depresije je dva do tri puta veća kod osoba sa dijabetesom. Prevalencija pojave depresije (ukupan broj obolelih od neke bolesti u odnosu na cijelu populaciju) kod tip 1 dijabetičara je 3 puta veća, a kod tip 2 dijabetičara 2 puta,  u usporedbi sa osobama koje nemaju dijabetes. Prisustvo depresije i anksioznosti kod dijabetičara pogoršava prognozu dijabetesa, povećava neusaglašenost sa liječenjem, smanjuje kvalitetu života  i povećava mortalitet.

Studije su utvrdile visoku prevalenciju simptoma depresije i anksioznosti kod mladih sa dijabetesom tipa 1 koji potencijalno ugrožavaju vođenje bolesti i kontrolu glikemije. Zbog toga je važan rani skrining psiholoških komorbiditeta i redovna psiho-socijalna procena od trenutka postavljanja dijagnoze dijabetesa.

U čemu je veza?

Studije su pokazale da veća varijabilnost glikemije može biti povezana sa nižim kvalitetom života i negativnim raspoloženjima.

Postoje i istraživanja koja su rađena na zdravim osobama i pokazuju korelaciju između ishrane, gojaznosti i depresije. Poredili su osobe koje su bile na ishrani sa niskim glikemijskom opterećenjem i one sa visokim glikemijskom opterećenjem. Konzumacija dijete sa visokim glikemijskim opterećenjem rezultirala je 38% većim rezultatom za simptome depresije  u poređenju sa ishranom sa niskim glikemijskim opterećenjem, kao i 55% većim rezultatom za totalni poremećaj raspoloženja, i 26% viši rezultat za umor/inerciju.

Dijabetolog Dr Richard K. Bernstein, (pionir u vođenju bolesti na dijeti sa malo UH), je kasnih ‘70-ih godina 20. veka radio dve studije (Rokfeler Univerzitet i Bruklin bolnica), čiji je cilj bio da vide da li moguće napraviti reverziju komplikacija izazvanih dijabetesom normalizacijom glikemija. Studije su potvrdile da je to moguće, ali ono što je interesantno a tiče se teme depresije i dijabetesa je da su ispitanici obe grupe po Hamiltonovoj skali za depresiju  postigli rezultat 20,7 što ih kvalifikuje da boluju od teške depresije. Oni su nakon 8 meseci, normalizovali glikemije (HbA1C im je sa 11,7%, pao na 5,2%) a na  Hamiltonovom testu je rezultat pao na 10,2 (rezultat od 10 i manje od toga se smatra normalnim).

Šta možemo da uradimo?

Kao i za većinu stvari vezanih za dijabetes prvo i osnovno je normalizacija glikemija. Kojim god načinom ishrane, stilom života i terapije to možete da postignete, na odličnom ste putu. Budite slobodni da istražite, saznate i isprobate različite stvari da biste znali šta je ono što vama odgovara, što je za vas održivo i sa čime ste vi zadovoljni.

Pored normalizacije glikemije, nemojte bežati od  pomoći kvalificiranih osoba iz oblasti mentalnog zdravlja. U današnje vrijeme postoje mnogobrojne terapije koje vam mogu olakšati život. Znajte da niste sami u ovom problemu i da je pomoć moguće pronaći.

Zaslužujete najbolji mogući život, ali je potrebno malo se potruditi, biti uporan i istrajan!

Ovaj tekst je podržala tvrtka Novo Nordisk

Izvori:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8495633/
https://www.youtube.com/watch?v=JqCGo7AS3IE
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4515860/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22324383/#:~:text=Conclusions%3A%20Data%20suggest%20that%20greater,mood%20and%20quality%20of%20life
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27507131/
Bernstein, RK: Some New Considerations Regarding Psychodynamics in Insulin-Dependent Diabetes (IDDM) of Longer than Five Years' Duration. Israel Journal of Psychiatry, 21, 267- 282
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27179232/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23062861/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4621728/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21474250/
Vera Klemenčič Strbac
Inžinjer agronomije i strukovni nutricionista dijetetičar Krojačica po interesima Tip1 dijabetičar i strastveni ljubitelj "low carb" prehrane.

Još iz kategorije Općenito: